Lítið er vitað um aðdraganda þess að Franz Schubert (1797-1828) samdi píanótríóið í B-dúr D 898. Þó er talið að hann hafi lokið verkinu í nóvember 1827 og hafi þá strax tekið til við að semja seinna tríóið D 929. Hálft ár var þá liðið frá andláti Beethovens og með aðdáun Schuberts á Beethoven í huga er nærtækt að geta sér þess til að Schubert hafi viljað reisa hinum liðna meistara minnisvarða. En Beethoven hafði einmitt þróað píanótríóið frá því að vera píanósónata með strengjaundirleik (eins og t.d. hjá Haydn) yfir í form, þar sem mun meira jafnræði er með hljóðfæraleikurunum þremur.

B-dúr tríó Schuberts er samið mjög í anda seinni tríóa Beethovens. Þótt píanóið sé að sönnu áberandi þá er hlutverk fiðlunnar og sellósins mjög afgerandi og sérstaklega ástæða til að benda á hvernig Schubert  skrifar fyrir sellóið, sem oft er tæknilega krefjandi og hefur jafnvel frumkvæðið eins og t.d. í  öðru aðalstefi fyrsta kafla. Schubert virðist hafa verið sérstaklega innblásinn þegar hann samdi B-dúr tríóið. Eins og við er að búast eru laglínur þessa mikla söngvaskálds einstaklega fallegar í verkinu, ljóðrænan og söngurinn er allsráðandi og litirnir í tónlistinni endalausir. Enda sennilega vinsælasta kammerverk Schuberts ef Silungakvintettinn er undanskilinn.

Vafalítið hefur þetta verk rutt brautina fyrir rómantíska píanótríóð. Tríó Schumanns, Mendelssohns og seinna Brahms og Dvořáks eru greinilega sprottin úr sama jarðvegi enda hafði Schumann lofað verkið mjög í tímaritinu Neue Zeitschrift für Musik og sagt það vera ljós á vegi tónskálda samtímans og framtíðarinnar.

 

Þann 25. september nk. eru liðin 100 ár  frá fæðingu Dmitris Shostakovich  (1906-1975). Shostakovich hefur ávallt verið umdeildur og enn deila menn um áhrif hans á sögu tónlistarinnar. Nú á þessu afmælisári tónskáldsins rísa öldurnar hátt og er umræðan heitari en nokkru sinni fyrr og deila menn jafnvel um gildi tónlistar hans, sem sumum þykir grunn, klisjukennd og ofmetin. Flestir tónlistarunnendur eru þó líklega þeirrar skoðunar að bestu verk Shostakovich séu snilldarverk sem aldrei muni falla í gleymsku. Undirritaður játar það fúslega að hann tilheyrir seinni hópnum.

Píanótríóið op 67 er sannarlega eitt af bestu verkum tónskáldsins. Það er samið árið 1944 og í minningu besta vinar Shostakovich, tónlistarfræðingsins Ivans Sollertinskys (1902-1944). Sollertinsky hafði lengi verið stoð og stytta tónskáldsins og ekki síst í þeim erfiðleikum sem tónskáldið mátti þola eftir frumflutning 8. sinfóníunnar 1943. Tríóið er því sorgaróður um látinn vin en á verkinu eru einnig hliðar sem eru ekki augljósar á yfirborðinu. Eins og jafnan hjá Shostakovich er hið sam-mannlega megin viðfangsefnið. Samúðin er með fórnarlömbum stríðsins og  þeim sem ofsóttir eru og þá sérstaklega Gyðingum sem nazistar útrýmdu kerfisbundið. Þetta undirstrikar tónskáldið í verkinu eins og glöggt má heyra í lokakaflanum, sem inniheldur gyðingastef (og eitt þeirra það sama og í 8. strengjakvartettinum). Sumir hafa viljað túlka þann kafla sem lýsingu á því er nazistar neyddu Gyðinga til að dansa á eigin gröf fyrir aftöku þeirra. 

Annars talar tónlistin sínu máli ein og lýsingar eru óþarfar. Skilaboðin eru ótvíræð.